In 2020 werden we 713 keer opgeroepen voor brand. Een cijfer dat niet zonder gevaar is. Want hoewel er in 2020 in het Waasland geen dodelijke slachtoffers vielen ten gevolge van een woningbrand, is elke effectieve brand een mogelijk gevaar daarvoor. Dat moet beter, vinden we. Daarom geven we een inkijk in onze cijfers.
713 keer opgeroepen maar geen 713 branden
Maar liefst 44% van alle brandoproepen blijkt achteraf een loos of vals alarm te zijn. Van die 713 oproepen voor brand was er in 400 gevallen effectief brand of brandgevaar.
“De loze alarmen waarover we praten zijn in het Waasland gelukkig goedbedoelde oproepen; Mensen die liever voorzichtig zijn en geen onnodige risico’s nemen bellen 112. Achteraf blijkt dan dat we niet nodig zijn. Maar we rijden liever eens te veel uit dan eens te weinig. Opzettelijk valse oproepen komen gelukkig amper voor. Daar zijn we ook heel blij om. Want als wij uitrukken voor een valse brand, heeft dat effect op andere interventies op ons grondgebied.” – zonecommandant Thierry Van Goethem.
Toch is dat cijfer hoog. Dodelijke slachtoffers of niet. Zelfs een kleine brand kan heel veel psychologische en materiële schade veroorzaken voor de getroffen persoon.
Gebouwbranden blijven de meest voorkomende vorm van brand
Iets minder dan de helft (184) van die 400 brandoproepen zijn gebouwbranden. Daarvan zijn 52 schoorsteenbranden.
“Elk jaar zien we in de koudere maanden het aantal schoorsteenbranden pieken. Veel mensen steken dan de haard aan, nadat die maandenlang ongebruikt is. Dat is eigenlijk heel makkelijk te voorkomen door jaarlijks je schoorsteen te laten reinigen. En het juiste materiaal te gebruiken om je haard te laten branden.” – directeur risicomanagement Gert Van Passel.
80% van de branden vindt plaats in familiewoningen, 20% in industrie. Heel vaak (2/3) gaat het om ééngezinswoningen (geen appartementen). Daarbij bleek de keuken de meest voorkomende plaats waar brand ontstaat. Daarna volgen de garage, het washok en de berging.
The usual suspects
Er zijn enkele boosdoeners die steeds terugkomen als de oorzaak van brand. Bij een kwart van de branden is de bron van de brand elektrisch.
“Er zijn meer en meer elektrische apparaten aanwezig in onze woningen. Het is belangrijk dat we daar bedachtzaam mee omgaan. Vooral bij het opladen van elektrische toestellen ben je best alert. Gebruik enkel originele opladers, leg die niet op brandbaar materiaal en respecteer de laadtijd.”
Al is een technisch foutje niet uit te sluiten natuurlijk. In een kwart van die gevallen gaat het over een technisch defect dat brand veroorzaakt. In dat geval kan een rookmelder je op tijd waarschuwen!
Ook de kookpotten (11%) en de verwarmingstoestellen (11%) spelen een grote rol bij brand. Blijf dus goed bij je kookvuur en haard als die in gebruik zijn.
Ook buiten kan het branden
Een ander opvallend cijfer is het aantal buitenbranden. 144 van de 400 branden zijn buitenbranden. De helft daarvan zijn afvalbranden. Een derde zijn natuurbranden.
“De droge zomers kunnen daar zeker voor iets tussen zitten. We moesten in de zomer van 2020 meer dan eens uitrukken voor branden die ontstaan waren ten gevolge van de droogte. Een scherf glas, een brandende sigarettenpeuk of een onvoorzichtig vuurtje kan snel een grote brand veroorzaken op een droge ondergrond.” aldus onze zonecommandant.
Maar liefst 45% had geen rookmelders
Eén van de meest verontrustende cijfers is dat van de rookmelders. Hoewel die sinds 1 januari 2020 verplicht zijn moesten we toch vaststellen dat maar liefst 45% van de huizen geen rookmelder had.
Zonecommandant Thierry Van Goethem was zelf verbaasd over deze cijfers: “Dat in 45% van de gevallen geen rookmelder aanwezig was, is nog het meest alarmerende. Een rookmelder is één van je grootste kansen om een brand te overleven. De rookmelder detecteert rook en kan je waarschuwen voor brand. Zo heb je een grotere kans om tijdig te vluchten. Het houdt jezelf, maar ook wie je dierbaar is veilig.”
Inzetten op brandveilig leven
Het aantal rookmelders moet omhoog en het aantal brandoproepen naar omlaag. Daarom investeren we ook in campagnes rond brandveilig leven.
Voorzitter burgemeester Marc Van de Vijver: “Wij voorkomen natuurlijk liever dan dat we moeten genezen. Het leed dat gepaard gaat met een brand is niet te onderschatten. De hulpverleningszone kan onze burgers daarbij helpen door hen de juiste preventietips te geven. Maar een brandveilige samenleving is ook de verantwoordelijkheid van elk individu. Te beginnen bij het plaatsen van die verplichte rookmelder op elke verdieping.”